หน้าตานักฎหมาย(ชาวฝรั่งเศส)และศาลโลก โดย วีรพัฒน์ ปริยวงศ์

เมื่อ วันที่ ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๕๔ เพียง ๖ วันก่อนวันครบรอบ ๕๐ ปี คำพิพากษาศาลโลกฉบับแรกที่ไทยเป็นคู่ความ รัฐบาลไทยได้แจ้งประชาชนว่าไทยพร้อมไปชี้แจงที่ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ศาลโลก) สิ้นเดือนนี้ การชี้แจงนั้นเกี่ยวกับมาตรการชั่วคราวที่กัมพูชาขอให้ศาลสั่งให้ไทยถอน กำลังออกจากบริเวณที่กัมพูชาอ้างว่าเป็นดินแดนของตน แต่รัฐบาลยังมิได้เปิดเผยให้ทราบว่า นักกฎหมายชาวฝรั่งเศสและชาติอื่นๆ ที่รัฐบาลได้แต่งตั้งให้เป็นผู้พิพากษาเฉพาะกิจในคดีหรือเป็นที่ปรึกษานั้น มีรายชื่อใดบ้าง [ดูข่าว].

หาก ให้ลองนึกถึงนักกฎหมายระหว่างประเทศเพียงส่วนหนึ่งที่เคยทำหน้าที่ลักษณะดัง กล่าว (ไม่ว่ารัฐบาลไทยจะได้แต่งตั้งนักกฎหมายท่านเหล่านี้หรือไม่) ก็อาจมีผู้นึกถึงท่านต่อไปนี้.

ผู้พิพากษาเฉพาะกิจ (Judge ad hoc)

1. ท่านผู้พิพากษา Gilbert Guillaume (ชาวฝรั่งเศส)

ภาพจาก ICJ

ท่านผู้พิพากษา Guillaume 

เคยดำรงตำแหน่งประธานศาลโลก และเคยได้รับเลือกให้เป็นผู้พิพากษาหรืออนุญาโตตุลาการในคดีพิพาทเขตแดนสำคัญหลายคดี. 

ปัจจุบัน ท่านก็ยังทำหน้าที่สำคัญ เช่น ผู้พิพากษาเฉพาะกิจในคดีอื่นของศาลโลกด้วย โดยที่ผ่านมาท่านได้รับความไว้วางใจให้ทำหน้าที่ผู้พิพากษาเฉพาะกิจถึง ๕ ครั้ง. 

2. ท่านผู้พิพากษา 

Jean-Pierre Cot 

(ชาวฝรั่งเศส)

ภาพจาก Itlos

ท่านผู้พิพากษา Cot เคย

ทำหน้าที่เป็นผู้พิพากษาเฉพาะกิจในคดีศาลโลกหลายคดี รวมถึงคดีข้อพิพาทเขตแดนทางบกและทางทะเลถึงสามคดี.

ท่านยังดำรงตำแหน่งสำคัญอื่น เช่น ในคณะตุลาการกฎหมายทะเลระหว่างประเทศ (International Tribunal for the Law of the Sea หรือ ITLOS).

---

ทนายความหรือที่ปรึกษากฎหมาย

1. ศาสตราจารย์ Allain Pellet

(ชาวฝรั่งเศส)

ภาพจาก alainpellet.fr

ศาสตราจารย์ Pellet 

แห่งมหาวิทยาลัย Paris Ouest, Nanterre-La Défense 

เคยทำหน้าที่ทั้งทนายที่ปรึกษาและทนายผู้ว่าความให้รัฐบาลในคดีพิพาทต่างๆ กว่า ๓๐ คดี ซึ่งเป็นเรื่องเขตแดนหลายคดีเช่นกัน.

ใน อดีตท่านเคยดำรงตำแหน่งสำคัญ เช่น ประธานคณะกรรมาธิการกฎหมายระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ (International Law Commission หรือ ILC).

2. ศาสตราจารย์ James Crawford

(ชาวออสเตรเลีย)

ภาพจาก ICJ

ศาสตราจารย์ Crawford แห่งมหาวิทยาลัย Cambridge เคยทำหน้าที่ทั้งอนุญาโตตุลาการและทนายความในคดีกฎหมายระหว่างประเทศหลายคดี และเป็นนักกฎหมายระหว่างประเทศที่ว่าความในศาลโลกบ่อยที่สุดคนหนึ่ง.

ท่านเคยดำรง

ตำแหน่ง

สำคัญในอดีต  เช่น กรรมาธิการ

กฎหมายระหว่างประเทศ

ผู้มีส่วนยกร่างเอกสารที่นำมาสู่การจัดตั้งศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court 

หรือ 

ICC).  

---

การระงับข้อพิพาทเขตแดนนอกศาล

ภาพจาก PCA

การ ระงับข้อพิพาทเรื่องเขตแดนไม่จำเป็นต้องอาศัยศาลโลก ณ กรุงเฮกที่เดียวเท่านั้น ในรูปด้านบนเป็นตัวอย่างภาพการพิจารณาคดีพิพาทเขตแดนในลักษณะอนุญาโตตุลาการ (Permanent Court of Arbitration หรือ PCA) ที่ประกอบด้วยนักกฎหมายหลากหลายที่คู่พิพาทมีส่วนเลือกแต่งตั้ง โดยในรูปตรงกลางคือศาสตราจารย์ Crawford และมีท่านผู้พิพากษา Guillaume นั่งพิจารณาคดีด้วย. ทางด้านขวายังมี Jan Paulsson ที่ปรึกษากฎหมายจากสำนักงานเอกชนซึ่งผู้เขียนเคยทำงานที่กรุงปารีสร่วมเป็น ผู้ตัดสินคดีด้วยเช่นกัน.

---

ภาพบรรยากาศศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ศาลโลก) ณ กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์

ภาพจาก ICJ

สถานที่ตั้งของศาลโลกมีชื่อว่า The Peace Palace หรือ ปราสาทแห่งสันติภาพ.

ภาพผู้พิพากษาศาลโลกปัจจุบัน ในรูปมีผู้พิพากษา ๑๕ ท่าน และนายทะเบียนศาลอีก ๑ ท่าน.

หากคู่ความในคดีไม่มีผู้พิพากษาจากชาติตน คู่ความสามารถเลือกแต่งตั้งผู้พิพากษาเฉพาะกิจได้ฝ่ายละ ๑ ท่าน.

ผู้พิพากษาเฉพาะกิจ (Judge ad hoc) ทำหน้าที่อิสระ ไม่ใช่ตัวแทนของรัฐ.

ประธานศาลโลกปัจจุบัน คือท่านผู้พิพากษา Hisashi Owada (ชาวญี่ปุ่น).

ภาพ 

Great Hall of Justice ซึ่งเป็นชื่อ

ห้องพิจารณาคดีของศาลโลก.  

บรรยากาศขณะศาลกำลังอ่านคำพิพากษา

ศาลโลกเป็นองค์กรตุลาการของสหประชาชาติ เป้าหมายสูงสุดคือการธำรงรักษาสันติภาพภายใต้กฎหมาย.